Door te adviseren , gevraagd of ongevraagd, geeft een cliëntenraad invulling aan medezeggenschap: de cliëntenraad beïnvloedt het beleid namens de cliënten. Met de komst van de Wmcz 2018 is het recht op zwaarwegend advies vervangen door het recht op instemming. Dit houdt in dat voor bepaalde besluiten van de zorgaanbieder de instemming van de cliëntenraad vereist is.
Procedures Wmcz 2018
Advies
- Zorgaanbieder vraagt advies op een tijdstip dat ervoor zorgt dat de cliëntenraad genoeg tijd heeft om zich een goed oordeel te kunnen vormen en dat het advies van invloed kan zijn op het te nemen besluit.
- De cliëntenraad geeft binnen een redelijke termijn een schriftelijk advies en neemt daarin de redenen voor dit advies op.
- Wil de zorgaanbieder het schriftelijk advies niet volgen, dan gaat hij in overleg met de cliëntenraad.
- Na dit overleg neemt de zorgaanbieder een besluit over het advies, en deelt dit schriftelijk aan de cliëntenraad mee. Wanneer hij geheel of gedeeltelijk afwijkt van het advies geeft hij hiervoor de redenen.
Ongevraagd advies
De cliëntenraad kan de zorgaanbieder ook ongevraagd adviseren over onderwerpen die voor de cliënten van belang zijn. De procedure voor een ongevraagd advies (over een onderwerp dat niet onder instemming valt) is als volgt:
- De cliëntenraad brengt schriftelijk een ongevraagd advies uit.
- De zorgaanbieder besluit zo spoedig mogelijk of hij het ongevraagd advies zal volgen.
- Als de zorgaanbieder dit ongevraagde advies niet of niet geheel wil overnemen, gaat de zorgaanbieder, voor zover dat redelijkerwijs mogelijk is, tenminste een keer in overleg met de cliëntenraad.
- Na dit overleg kan de zorgaanbieder besluiten om het ongevraagde advies toch over te nemen. Dan laat hij dit schriftelijk weten aan de cliëntenraad. De zorgaanbieder kan na dit overleg ook besluiten om het ongevraagde advies niet op te volgen. Dan laat hij dit schriftelijk weten aan de cliëntenraad, en geeft daarbij de redenen aan.
Instemming
- Zorgaanbieder legt het voorgenomen besluit voor op een tijdstip dat ervoor zorgt dat de cliëntenraad genoeg tijd heeft om zich een goed oordeel te kunnen vormen.
- Wanneer de cliëntenraad niet wil instemmen met het voorgenomen besluit moet hij eerst ten minste eenmaal met de zorgaanbieder overleggen.
- De cliëntenraad deelt zijn beslissing zo spoedig mogelijk schriftelijk mee. Wanneer hij niet instemt met het voorgenomen besluit geeft hij daar de redenen voor.
- Na de beslissing van de cliëntenraad geeft de zorgaanbieder zo snel mogelijk zijn reactie.
- Wanneer de cliëntenraad niet heeft ingestemd met een voorgenomen besluit kan de zorgaanbieder de commissie van vertrouwenslieden toestemming vragen om het besluit alsnog te nemen.
- De commissie van vertrouwenslieden geeft de zorgaanbieder toestemming wanneer de beslissing van de cliëntenraad om geen instemming te geven onredelijk is, of het voorgenomen besluit noodzakelijk is om zwaarwegende redenen.
- Een besluit dat zonder de instemming van de cliëntenraad wordt genomen of zonder toestemming van de commissie van vertrouwenslieden is nietig. De cliëntenraad kan het besluit nietig verklaren door dit binnen een maand nadat de zorgaanbieder dit heeft laten weten (of nadat de cliëntenraad dit op een andere manier heeft vernomen) schriftelijk een nietigverklaring aan de zorgaanbieder te sturen.
Ongevraagd advies over een instemmingsonderwerp
Voorheen kon de cliëntenraad, op basis van de Wmcz, een ongevraagd zwaarwegend advies uitbrengen. De Wmcz 2018 geeft de cliëntenraad de mogelijkheid om ongevraagd te adviseren over een instemmingsonderwerp. Deze bevoegdheid is geregeld in artikel 9, vierde en vijfde lid. De procedure is dan als volgt:
- De cliëntenraad brengt schriftelijk een ongevraagd advies uit over een onderwerp dat onder instemming valt.
- Als de zorgaanbieder dit ongevraagde advies niet of niet geheel wil overnemen, gaat de zorgaanbieder in overleg met de cliëntenraad. Resultaat van dit overleg kan zijn:
- De zorgaanbieder besluit alsnog om het ongevraagde advies uit te voeren, of
- De cliëntenraad stemt in met het niet of niet geheel uitvoeren van het ongevraagde advies, of
- De zorgaanbieder en de cliëntenraad worden het niet eens.
- Als de zorgaanbieder het ongevraagde advies niet wil opvolgen, en de cliëntenraad daar niet mee instemt, dan:
- Kan de cliëntenraad de commissie van vertrouwenslieden vragen om te bepalen dat het advies toch moet worden uitgevoerd.
- Kan de zorgaanbieder de commissie van vertrouwenslieden vragen om zijn besluit te bevestigen.
- De commissie van vertrouwenslieden bepaalt of het redelijk is dat de zorgaanbieder het advies niet of niet geheel wil volgen. Als de commissie vindt dat het advies wel (geheel of gedeeltelijk) uitgevoerd moet worden, bepaalt de commissie ook welk deel van het advies uitgevoerd moet worden en wanneer de zorgaanbieder daarmee moet beginnen.